Những bí mật về hệ gene của con người

Đọc các thông tin, dự án giải mã con người hoàn thành năm 2010, giúp cho những người  dựng gia phả chúng ta những cơ sở nhận thức sâu về con người, dòng họ.

Tuổi thọ: Bị nhiều yếu tố tác động khách quan, song khi nghiên cứu về gene thì thấy có nhiều gene liên quan tới tuổi thọ. Như  một gene đang kích hoạt trong cơ thể nam - mà trong cơ thể nữ không có, và đây chính là câu trả lời cho câu hỏi: vì sao phụ nữ sống thọ hơn nam giới? Người ta lại còn phát hiện những gene giúp người nam có cơ thể cường tráng hơn và khỏe mạnh hơn nhưng tuổi thọ lại ngắn hơn người nữ.

Phả hệ của con người: Nghiên cứu những biến đổi của ADN, qua thời gian giúp con người hiểu được quá trình tiến hóa và mối liên hệ giữa các cộng đồng và các cá thể thuộc những chủng tộc khác nhau. Ngược thời gian khoảng 60.000 năm trước, người ta sẽ thấy rằng tất cả mọi chủng tộc trên thế giới đều có chung tổ tiên từ châu Phi.

Quan hệ cha con, mẹ con và người thân: Hệ gene của con người  bao gồm 22.000 gene mã protein, nên có thể nói lịch sử của mỗi gia đình đều được viết sẵn trong hệ gene. Mỗi người có 46 nhiễ sắc thể, từ 23 cặp nhiễm sắc thể thừa hưởng của cha mẹ. Việc phân tích ADN, bằng cách thử máu, phân tích mẫu mô và các vật liệu di truyền khác, để xác định mối quan hệ huyết thống cho kết quả chính xác 99,9%.

Đặc diểm thể chất:  Tất cả thể chất con người do gene quyết định và tất cả những dấu vết đặc trưng của cơ thể  đều di truyền từ cha mẹ thông qua 23 cặp nhiểm sắc thể. Gene quyết định chiều cao, màu tóc, màu mắt, hình dáng của mũi, khuông mặt và cả núm đồng tiền trên má. Một  đặc điểm thể chất nào đó nổi trội hoặc chìm là do biến thể của gene nầy (allele) lấn át biến thể của gene khác và thể hiện một nét đặc trưng  trên cơ thể. Tuy nhiên nhiều khi các gene có tác dụng cùng một lúc, nên nhiều đặc điểm thể chất hình thành do sự phối hợp của hai  allele. Từ khi hiểu ra hệ gene của con người, các nhà nghiên cứu biết được rằng một số đặc điểm của cơ thể hình thành do sự phối hợp của hai hoặc nhiều gene khác nhau.

Võ Ngọc An

(Tổng hợp từ các báo)

(GP: 06-07-2011